Rutas
Artigos que complementan e amplían a información que ofrecemos nas nosas rutas
Eduardo Pérez Calvar, “Leta”
Seguro que paseando por Moaña reparastes algunha vez nun busto que se atopa diante dun edificio na zona da Xunqueira. Trátase do “Busto de Leta”, unha escultura na honra de D. Eduardo Pérez Calvar “Leta”, unha persoa emprendedora, loitadora e visionaria que ao longo da súa vida converteuse nunha figura moi relevante na sociedade moañesa da súa época. … Ler máis
Henrique Prado Miranda, escultor cangués
Henrique Prado Miranda é un escultor cangués que como moitos outros artistas, descubriu a súa vocación xa na súa xuventude. O darse conta de que o mundo do arte funcionaba dunha forma bastante complexa e que, sen os contactos axeitados, ía ser moi complicado poder vivir da escultura, estudou modelismo naval e delineación e aparcou a súa gran paixón mentres traballaba nese sector, sobre todo en Rodman, onde estivo moitos anos.
No 2009, a raíz dunha exposición na que participou con algunhas obras que fixera 30 anos atrás, retomou a súa carreira como escultor, sendo unha persoa autodidacta, capaz de aplicar nas súas obras parte dos coñecementos que obtivo ao longo da súa vida laboral.
Dende entón foi expoñendo e vendendo as súas obras por varios países de todo o mundo, pero temos a sorte de poder contemplar algunhas delas na nosa vila. … Ler máis
O millo, base da economía rural galega
O millo tal e como o coñecemos introduciuse en Europa logo da conquista de América no comezo do s. XVII, máis o seu auxe produciuse no noso territorio a finais do s. XVII e, sobre todo, durante o s. XVIII. Ata entón, cultivábanse nos nosos campos cereais coma o centeo, a cebada, o millo miúdo e o paínzo.
Na nosa ruta “Sendeiro de Rialdarca” falamos da importancia do cultivo do millo como base da economía rural galega en xeral e nesta zona de Moaña en particular. Neste artigo recollemos parte da información recollida entre os veciños que nos contaron como se facía o proceso completo do millo nesta zona, algo que poderíamos extrapolar a outras zonas do país. … Ler máis
Bernardo Blanco Rodal, mariño republicano de Cangas
Bernardo Blanco Rodal era un mariño republicano que perdeu a vida de maneira tráxica no Cruceiro Libertad nun ataque aéreo durante a Guerra Civil. A autora deste artigo era familiar seu e elaborouno sobre todo para adicarllo á súa nai, Lola Barreiro Blanco quen, con máis de 80 anos, é unha gran sabedora das historias da Cangas de antes e coa que sentía que tiña unha débeda pendente, a de contar a curta e trepidante historia deste valente cangués.
Todo o que aquí se conta, é froito do escoitado e recopilado na “casa”, do que se recorda na familia Blanco sobre a súa persoa e tamén dunha pequena colaboración feita coa profesora da Universidade de Valencia, Victoria Fernández Díaz, especialista no exilio dos mariños da Armada Republicana. … Ler máis
A guerra da sardiña (I)
A pesca tradicional viuse afectada dende mediados do século XVIII pola chegada dos fomentadores cataláns primeiro e polos empresarios da conserva no abrente do século XX.
En ambos casos, os novos emprendedores trouxeron os seus propios métodos, embarcacións e artes de pesca, moito máis agresivas co entorno, provocando duros enfrontamentos entre os “xeiteiros”, defensores da pesca tradicional e os defensores da “traíña” que defendían unha pesca moito máis intensiva, que tiña como obxectivo a subministración de peixe para a nova industria.
Na chamada “Primeira Guerra da Sardiña”, figuras como Eugenio Sequeiros, Montero Ríos, Félix Ozámiz ou Alvaro Guitián, que hoxe lle prestan os seus nomes a algunhas das rúas de Cangas, posicionáronse no conflito do lado dos “xeiteiros”, xente humilde do pobo que tiña no mar a súa fonte de subsistencia e que loitou porque a nova industria non esquilmase os recursos da nosa ría, como xa ocorrera uns anos antes na costa mediterránea. … Ler máis
Jose Chapela González, “Pepe Chimé”, primeiro alcalde da democracia en Cangas
Pepe Chimé pasará a historia de Cangas por ter sido o primeiro alcalde da democracia, pero tamén foi un home orgulloso de ser de Cangas, un avogado que vivía con paixón o seu traballo e unha persoa bondadosa e empática cun especial sentido do humor. Esta é a súa historia. … Ler máis
Constantina Pérez Calvar, a parteira de Moaña
Constantina Pérez Calvar foi parteira de Moaña durante máis de 60 anos, período no que axudou a chegar a este mundo a varias xeracións de moañeses e moañesas.
Este artigo esta elaborado a partir dunha conversa cunha das súas netas chea de interesantes detalles e anécdotas da vida de “Señora Constantina”, que nos serven para coñecer mellor a súa historia e ilustrar a súa gran calidade humana. … Ler máis
Rutas guiadas para a primavera de 2023
RUTAS GUIADAS PARA A PRIMAVERA DE 2023. Os membros da Asociación A Illa dos Ratos volvemos con moita ilusión para anunciarvos os novos programas de rutas guiadas gratuítas que tanto vos gustan e nas que trataremos de dar a coñecer e poñer en valor os recursos turísticos, etnográficos, culturais e naturais do Morrazo. … Ler máis
Sonia Cordeiro Santos, muller trans pioneira en Cangas
O 31 de marzo de cada ano se conmemora o Día Internacional da Visibilidade Transxénero. Con este motivo, publicamos este artigo adicado a Sonia Cordeiro, unha muller trans, valente e pioneira en Cangas. … Ler máis
Sueste estará presente no XVI Encontro de embarcacións tradicionais de Galicia en Sada
Tras a gran decepción que supuxo para os membros de Sueste e para o pobo de Moaña a cancelación polo repunte da Covid do XV Encontro de embarcacións tradicionais de Galicia que se ía celebrar na vila en 2021, a asociación moañesa xa quenta motores para participar na edición deste ano que se celebrará en Sada. … Ler máis
Unha ruta mariña dos sentidos
Para Xosé Henrique Rivadulla Corcón o mar é un espazo que exerce unha potente forza de atracción dos seus sentidos, tanto por cuestións que poden explicarse racionalmente, como por cuestións que só poden explicarse poeticamente. Neste artigo nos fala desa atracción, que é dunha magnitude que a súa vida, practicamente en todos os seus ámbitos, está condicionada polo mar e por iso nos propón realizar unha ruta mariña dos sentidos. … Ler máis
A fábrica de Ameixide (II)
Neste segundo artigo repasaremos a seguinte etapa na vida da fábrica de Ameixide, que tivo como protagonistas a familia Curbera e a actividade conserveira. … Ler máis
Os entroidos tradicionais de Cangas (I)
Nas terras do Morrazo contamos con concorridas romarías como a de San Amaro, a de Santiago de Ermelo, a de San Amedio (san Mamede), a de Darbo ou a de San Martiño e con danzas ancestrais formadas por damas e galáns que dende tempos inmemoriais se celebran tradicionalmente nas parroquias de Aldán, do Hío e na de Darbo, e que foron creadas para facer fronte ás pestes ou enfermidades pandémicas como a lepra.
Pero o certo e que madamas e galáns tamén bailan no carnaval, sobre todo grazas aos traballos de recuperación realizados por numerosas persoas, algunhas xa ausentes, que puxeron todo o seu empeño para que poidamos facernos unha idea de como era esta festa antigamente. … Ler máis
Os entroidos tradicionais de Cangas (II)
Os entroidos tradicionais de Cangas, que xurdiron nas aldeas e parroquias da vila, foron crecendo grazas as melodías dos gaiteiros e o balbordo e cantar dos veciñ@s. Con esta curta crónica, recollida en dous interesantes artigos, nos gustaría arrincar un pequeno sorriso e espertar un recordo nas mentes máis lonxevas da veciñanza e para logralo debuxaremos pequenos esbozos de como eran estas festas no Hío, en Aldán e Darbo. … Ler máis
Asociación Devanceiros do Mar
A Asociación Devanceiros do Mar traballa dende 2020 para que Moaña manteña viva a súa identidade como vila mariñeira.
A súa meta principal é poñer en valor todo o relacionado coa nosa cultura marítima e manter viva a memoria de todas as persoas que fixeron do mar a súa vida.
Para conseguilo, están impulsando a creación do Museo do Mar de Moaña, unha entidade que sirvirá as xeracións futuras para coñecer e sentirse orgullosos das súas orixes, facendo boa a idea de que “para entender quen somos hoxe en a día, non podemos ignorar o noso pasado”. … Ler máis
Rutas guiadas para o inverno de 2023
RUTAS GUIADAS PARA O INVERNO DE 2023. Os membros da Asociación A Illa dos Ratos volvemos con moita ilusión para anunciarvos os novos programas de rutas guiadas gratuítas que tanto vos gustan e nas que trataremos de dar a coñecer e poñer en valor os recursos turísticos, etnográficos, culturais e naturais do Morrazo. … Ler máis
A Alianza Mariñeira de Cangas
Hai constancia de que a finais do século XIX, comezaron a xurdir no Morrazo unha serie de movementos sociais que demandaban unha mellora nos dereitos dos traballadores e que serían a orixe dos chamados “sindicatos do mar”, formados na súa maioría polos mariñeiros das diferentes vilas da comarca e nos que tamén participarían persoas dun corte máis político.
Algunhas das agrupacións que xurdiron na nosa contorna foron a “Alianza Mariñeira de Moaña” (posteriormente tamén a Solidaridade Mariñeira e a Fraternidade Mariñeira), “A Reivindicadora” e sobre todo, a “Alianza Mariñeira de Cangas”. … Ler máis
A familia ratona seguiu medrando en 2022
A nosa familia ratona seguiu medrando en 2022, un ano cheo de rutas, actividades e novos contidos no “Blog dos Ratos”.
A poucas semanas de que anunciemos o calendario de rutas para o inverno de 2023, toca facer balance deste ano que agora remata, un ano complicado pero moi satisfactorio grazas ao apoio desta gran familia ratona que non para de crecer e da que formades parte todas as persoas e entidades que fixestes posible que continue un ano máis este fermoso proxecto. … Ler máis
Susana Cordeiro, 30 veces campiona do mundo All styles de artes marciais
Susana Cordeiro é unha canguesa que conta cunha ampla traxectoria de éxitos a nivel internacional en competicións de artes marciais, sendo actualmente 30 veces campiona do mundo all styles de artes marciais en diversas categorías grazas a súa preparación a través do TAIKIC. … Ler máis
O Bosque Encantado de Aldán
O “Bosque Encantado de Aldán” atópase na parte alta da finca dos condes de Aldán ou finca do Frendoal e, como nos achega Merchi Rodal neste artigo, é una boa opción en calquera época do ano para gozar dunha tarde con nenos e en familia. … Ler máis